دبیر شورای عالی فضای مجازی میگوید که اینترنت در ایران، جزو فیلترشدهترین اینترنتها در جهان است. ابوالحسن فیروزآبادی با اشاره به این که ایران از لحاظ فیلترینگ حداقل جزو ۱۰ کشور اول جهان است، بهانههای اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی را از عوامل فیلترینگ در ایران عنوان کرده است.
به تازگی و با آغاز سال نو خورشیدی در ایران، حمله علی خامنهای و سپاه پاسداران به فضای مجازی و اینترنت در ایران شروع شد. رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیام نوروزی خود گفت که فضای مجازی «ول» شده است و بعد از آن هم فرمانده کل سپاه پاسداران قول داد که فضای مجازی را از «ولنگاری» در آورد؛ اما درست یک روز بعد از پیام نوروزی علی خامنهای، محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، با انتقاد ضمنی از سخنان رهبر جمهوری اسلامی، تاکید کرد که فیلترینگ به شیوه گذشته منسوخ شده است.
حسن روحانی، رئیسجمهوری نیز در سخنان خود در روز سهشنبه، سوم فروردینماه، از نقش شبکههای اجتماعی در مبارزه با فساد دفاع کرد؛ هر چند او نیز خطرات فضای مجازی را بزرگتر خواند و بر ضرورت کنترل فضای مجازی در کشور تاکید کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ماههای پیش رو نمیتواند برای فعالان در فضای مجازی روزهای آرامی باشد. اعتراض تند به عملکرد مدیران دولتی در فضای مجازی و محدود نشدن بیش از حد این فضا، بعد از تحویل سال با پیام نوروزی علی خامنهای رهبر ایران، به شهروندان و مدیران دولتی بخش ارتباطات و فناوری منتقل شده است. علی خامنهای در پیام نوروزی خود به فضای مجازی انتقاد کرده و گفته است: «در فضای مجازی کشور ما، با وجود تاکیدهای من، رعایتهای لازم انجام نمیشود.»
روز چهارم فروردین، درست یک روز بعد از پیام فرمانده کل سپاه به علی خامنهای در مورد صیانت از فضای مجازی و اینترنت، غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل ایران نیز با انتقاد از مدیریت نشدن فضای مجازی گفت که برخی در کشور با ژست روشنفکری، «ولنگاری مدیریتی» را در دستور کار قرار دادهاند. رئیس سازمان پدافند غیرعامل این رویکرد را «دو دستی تقدیم کردن» فضای مجازی به دشمن دانست.
غلامرضا جلالی افزود که برخی از مدیران فضای مجازی در ایران، دارای «سابقه ناقص امنیتی» هستند و بدفهمیها باعث شده است که آنها مفهوم مدیریت را در فیلترینگ خلاصه کنند. جلالی در ادامه با اشاره به تجربه چین، روسیه و ترکیه، افزود: «اما در کشور ما، بعضیها از پدران لیبرالیسم هم لیبرالتر شدهاند و حتی اجازه نمیدهند استانداردهای اخلاقی در سطح اتحادیه اروپا در حوزه محتوای غیراخلاقی و یا نشر اطلاعات و دادههای غلط اعمال شود.»
با همه اینها، به نظر میرسد که حتی در داخل حکومت هم درباره «رها کردن فضای مجازی از ولنگاری» نظر یکسانی وجود ندارد. در حالی که فرد اول کشور و سیستم امنیتی تحت فرمان او از ولنگاری فضای مجازی و اینترنت سخن میگویند، ابوالحسن فیروزآبادی، دبیرشورای عالی فضای مجازی تاکید میکند که برخلاف گفته برخی که میگویند اینترنت در ایران به حال خود رها شده، اصلا اینگونه نیست و اینترنت ایران رها نیست.
همزمان، معاون ساماندهی امور جوانان نیز گفته است: «فیلتر کردن شبکههای اجتماعی راهکار صحیحی برای انتقال مفاهیم مدنظر و قبولاندن آن به نسل جوان نیست.» محمدمهدی تندگویان، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، با تاکید بر ناصحیح بودن فیلترینگ فضای مجازی و اینترنت اضافه کرده است: «اگر فرهنگپذیری و پذیرش گفتمان جوان نسل جدید از طریق فضای مجازی و از راههای مختلف دیگر محقق میشود، چارهاش فیلتر کردن فضای مجازی نیست، بلکه باید مدل گفتمان خود را بر اساس مدل پذیرش نسل جدید تغییر دهیم.»
اختلافنظر در مورد فیلترینگ و ایجاد محدودیت در فضای مجازی، دعوای میان رهبر ایران و برخی دیگر از اعتدالگرایان در ایران است. در حالی که علی خامنهای و نزدیکان او فضای مجازی را رها شده میدانند، گروه دیگری در داخل کشور، محدودیتهای بیشتر در استفاده کاربران از اینترنت و فضای مجازی را گفتمان نسل جدید قلمداد نمیکنند.
اختلاف در مورد اینترنت، فضای مجازی و پهنای باند در بهمن ماه ۱۳۹۹ بحث داغ میان گروههای مختلف در ایران بود. بحث «پهنای باند» و افزایش یا جلوگیری از افزایش آن در کشور بالا گرفت و همزمان برای فیلترینگ اینستاگرام و پیامرسان واتساپ، آستینها بالا زده شد. شماری از چهرههای نزدیک به خامنهای با افزایش پهنای باند در ایران مخالف هستند؛ ضمن این که میگویند دولت باید محدودیتهای بیشتری برای کابران فضای مجازی و اینترنت ایجاد کند و لااقل ایران هم به اینترنت ملی دسترسی پیدا کند.